فولادهای ابزارگرم کار(گروه H)
فولادهای ابزار برای ساخت قالبهای گرم کار، به سه گروه تقسیم میشوند.
- فولادهایی که عنصر آلیاژی اصلی آنها کرم است.
- فولادهای حاوی تنگستن به عنوان عنصر آلیاژی اصلی آنها.
- فولادهایی که عنصرآلیاژی اصلی آنها مولبیدن است.
فولادهای ابزار گرم کار از خواص فیزیکی خاصی برخوردارند که فولادهای ابزار سردکار یا برشی فاقد آنها هستند. انتخاب صحیح نوع فولاد وعملیات حرارتی مناسب، موجب افزایش عمر و کارکرد یک قالب می باشد. چقرمگی قالبها، یکی از مهمترین خواص در کارکرد یک قالب بوده و به همین دلیل بعد از سخت کاری، این فولادها را بیشتراز یکبار تمپر میکنند. زیرا تکرارعمل تمپرکردن موجب کاهش بسیار زیاد آستنت باقیمانده و مارتینر تمپر نشده میگردد.
خنک کاری مناسب باعث جلوگیری ازگرم شدن موضعی قالب شده و قالبها میتوانند در دمای پائینتر ویکنواختتری کار کنند.
روشهای شکل دادن فلزات گرم شامل حکاکی، سمبه زنی، کشش، اکسترود و برگردان کردن قالب است.
عملیات حرارتی
آنیل کردن
اصولاَ دمای مناسب جهت آنیل کردن این فولادها 815-900c است. گرم و سرد کردن هنگام آنیل کردن باید آهسته و به طوریکنواخت باشد. میزان سرعت سرد کردن در این فولادها تا دمای 400c نباید بیشتراز 50c / h و جهت حفظ کیفیت سطح کار، استفاده از اتمسفر خنثی در کوره پیشنهاد میگردد.
تنش گیری پیش ازسختکاری
دمای تنش گیری پیش ازسختکاری 650-730c است.
سختکاری
دمای سختکاری این فولادها نسبتاَ بالا وحدود 1100c است. بنابراین بمنظور جلوگیری از پوسته پوسته شدن استفاده اتمسفر خنثی یا نمکی در کوره توصیه میگردد.
عمق سختی پذیری فولادهای گرم کار بسیار بالا بوده و هوا سختی برای تشکیل ساختار مارتنزیتی کافی است.
تمپرکردن
اکثرفولادهای گرم کار هنگام تمپرتحت فرآیند سختکاری ثانویه قرارگرفته و بنابرین دمای تمپرکردن این فولادها حدود 500c است .رسوب کاربیدهایی ازنوع M6C,MC حین تمپر موجب افزایش سختی یا سختکاری ثانویه میگردد.حضورعناصری نظیرمولبیدن، تنگستن و وانادیم و میزان کافی کربن، موجب تسریع درفرآیند سختی ثانویه میشود.
